İŞYERLERİNDE TRAFİK VE YOL GÜVENLİĞİ
Yürütülen faaliyetler boyunca sürdürülmesi gereken ve işin içeriğine göre değişkenlik gösterebilen malzeme, insan nakliyesi gibi amaçlarla kullanılan taşıtların, iş makinalarının ve nakliye araçlarının oluşturduğu trafik, iş güvenli anlamında özellikle değerlendirilmesi gereken kavramlardır.
İşyerlerinde trafik ve yol güvenliği, risk değerlendirme raporlarında ve acil durum planlarında mutlaka ele alınmalı ve trafikten kaynaklanabilecek iş ve trafik kazaları tehlike ve riskleri en aza indirilmeye çalışılmalıdır.
Yaralanma veya ölümlü kazaların pek çoğunu oluşturan trafik kazaları, işyeri servisleriyle başlayıp, şantiye alanındaki iş makinesi trafiğine kadar uzanan geniş bir yelpaze içinde gerçekleşmektedir.
Çalışan Servisleri
Çalışanları belli noktalardan alıp, işyerine getiren ve mesai sonrasında aynı bölgelere dönüşlerini sağlayan servis araçlarında, sürücülerin işe uygunlukları, şehir içi ve dışı trafikte davranış şekilleri düzenli denetlenmeli, sürücünün yeterliliği ile ilgili belgeleri (sürücü belgesi, SRC vb.) mutlaka özlük dosyasında güncel halleriyle muhafaza edilmelidir.
Şirketlerin pek çoğu, çalışanların servis ihtiyaçlarını özel firmalardan sağlıyor. Bu firmalardaki en büyük sıkıntı ise, sık personel/sürücü değişimi. Kâr amacı güden ve belli bir yatırım yapmış her firma gibi, yaptığı ticaretten mümkün olan en yüksek karı elde etmeye çalışan bu firmalar, çalıştırdıkları personelin işe uygunluğundan çok, alacağı ücrete dayalı seçimler yapıyorlar.
Netice itibarı ile; hizmet sözleşmesi ile servis hizmeti sağlayan firmalar, alt yüklenici / sözleşmeli hizmet veren pozisyonunda olduklarından, kendi iş güvenliği hizmeti alma yükümlülüğü olduğu kadar, hizmet alan firmanın da işveren pozisyonundan dolayı ana firmaya karşı sorumludur. İşveren firmanın da servis hizmeti sağlayan firma üzerinde denetim ve gözetim yükümlülüğü devam etmektedir.
Servis hizmetinde kullanılacak araçların;
- Periyodik kontrolleri
- Bakım-onarım kayıtları
- Sürücünün yeterliliğini gösteren belgeler
- Trafiğe uygunluk gösteren (trafik sigortası, ruhsat vb.) ana firmaya ibraz edilmelidir.
Servis araçlarında;
1- 19+1 yolcu sayısına kadar 3 nokta emniyet kemeri, daha yüksek yolcu kapasitelerinde ise 2 nokta emniyet kemerleri,
2- İlkyardım setleri
3- Yangın söndürücüler
4- Yolcu sayısının 1/5'i oranında boyunluk
5- Uygun lastik diş derinliği
6- Stepne varlığı ve uygunluğu
7- Döküntü kiti varlığı düzenli olarak kontrol edilmelidir.
İş Makinalarının Oluşturduğu Trafik
Bazı durumlarda, çalışma alanı içinde dar bir alanda birden fazla iş makinesi kullanımı zorunlu hale gelebilir. Bu gibi durumlarda, iş makinesi ve kamyon trafiğini yönetecek, operatörlerle ve birbirleriyle (telsiz vb.) iletişim kurma yöntemi sağlanmış bayrakçılar kullanılmalıdır.
Diğer araçların da yönlendirilmesi amacıyla, bayrakçılar kırmızı ve yeşil bayraklar ile çalışma alanındaki trafiği iki yönde kontrol altında tutmalıdırlar.
İş Makineleri arasındaki mesafe, bom+kova uzunlukları dikkate alınarak dikkatle belirlenmelidir.
Tüm iş makinelerinin periyodik kontrolleri yetkili firmalar tarafından yapılmalı ve belgelenmelidir.
Çalışma alanında faaliyet gösteren tüm iş makinelerinde;
- İlkyardım kiti
- Yangın söndürücü
- Döküntü kiti varlığı kontrol edilmelidir.
Kamyonlar ve Binek Araçlar
Çalışma alanı içerisinde yük ve insan nakliyesinde kullanılan araçların görevleri birbirleriyle sıklıkla karıştırılır. Kasalarında insan taşıyan kamyonlar gibi, kapasitesinin çok üzerinde yük taşımaya çalışılan binek veya pick-up tarzı araçlara sıklıkla rastlıyoruz.
Bu tür hataların zaten çok da düzgün olmayan şantiye yollarında meydana gelebilecek çukurlardan kaynaklanan sarsıntılarda ciddi kazalar yol açabilecekleri unutulmamalıdır.
Çalışanların ulaşımında kullanılan iş makineleri, servis araçları, binek araçlar ve pick-up'lar, çalışma alanında ilan edilmiş hız limitlerine uygun hızlarla kullanılmalıdırlar.
Hız limitleri trafik işaretleri ile belirlenmeli, ayrıca tüm operatör ve sürücüler için işe giriş (oryantasyon) eğitimleri ve iş güvenliği eğitimlerinde sıklıkla hatırlatılmalıdır.
Hız kaydedici cihazlar (takometre ve araç takip sistemleri) hız ve sürücü kontrollerinin düzenli yapılabilmesi ve caydırıcı özellikleri ile kullanışlı olacaklardır.
İşyerlerinde yol ve trafik güvenliği konusunda alınacak tedbirler, risk potansiyeli çok yüksek olan trafik kazalarını önlemede önceliklidir.